महाराष्ट्रात आरटीआय ऑनलाईन कसा दाखल करावा
माहितीचा अधिकार अधिनियम, अशी विनंती करणारा अर्जदार ज्यास सरकारबद्दल कोणतीही माहिती प्राप्त करण्याची इच्छा असेल त्यांनी सरकारी-विभाग आणि शासनाच्या इतर सार्वजनिक अधिका to्यांना अर्ज पाठविण्याची परवानगी दिली.
माहिती अधिकार कायद्याचे मूळ उद्दीष्ट म्हणजे नागरिकांना सक्षम बनविणे, सरकारच्या कामकाजात पारदर्शकता आणि उत्तरदायित्वाची जाहिरात करणे, भ्रष्टाचार रोखणे आणि आपली लोकशाही खर्या अर्थाने लोकांसाठी कार्य करणे.
प्रतिसाद वेळ
सामान्य अभ्यासक्रमात, अर्जदारास सार्वजनिक प्राधिकरणाकडून अर्ज मिळाल्यापासून 30 दिवसांच्या आत माहिती पुरविली जाईल. माहितीच्या शोधात एखाद्या व्यक्तीच्या आयुष्यात किंवा स्वातंत्र्याची चिंता असल्यास ती 48 तासांच्या आत पुरविली जाईल. जर सहाय्यक लोक माहिती अधिका Officer्यांमार्फत अर्ज पाठवला गेला असेल किंवा एखाद्या चुकीच्या सार्वजनिक प्राधिकरणाकडे पाठविला गेला असेल तर तीस दिवस किंवा 48 तासांच्या कालावधीत पाच दिवस जोडले जावेत, जसे की तसे असेल.
आरटीआयच्या नियमांनुसार आरटीआय भरण्यासाठी 20 रुपये फी भरावी लागते. तथापि, दारिद्र्य रेषेखालील (बीपीएल) (प्लिकंटनांना आरटीआय नियमांनुसार कोणतेही शुल्क देण्याची आवश्यकता नाही. अर्जदाराने यासंदर्भात योग्य सरकारने जारी केलेल्या बीपीएल-प्रमाणपत्राची एक प्रत अर्जासोबत जोडली पाहिजे.
ऑनलाईन आरटीआय दाखल करा
या प्रक्रियेचा उपयोग महाराष्ट्रातील सरकारी संस्थेसाठी आरटीआय दाखल करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.
-
RTI ऑनलाइन वेबसाइट ला भेट द्या.
-
माहिती अधिकार अर्ज सबमिट करण्यासाठी “सबमिट विनंती” पर्यायावर क्लिक करा.
-
सबमिट रिक्वेस्ट ऑप्शनवर क्लिक केल्यावर “ऑनलाईन पोर्टलच्या ऑनलाइन वापराच्या मार्गदर्शक सूचना” स्क्रीन प्रदर्शित होईल. या स्क्रीनमध्ये आरटीआय ऑनलाइन पोर्टल वापरण्यासाठी विविध मार्गदर्शक तत्त्वे आहेत.
-
नागरिकांना “मी वरील मार्गदर्शक सूचना वाचल्या आहेत व समजून घेत आहेत” या चेकबॉक्सवर क्लिक करावे लागेल आणि नंतर सबमिट बटणावर क्लिक करा.
-
त्यानंतर ऑनलाईन आरटीआय विनंती फॉर्म स्क्रीन प्रदर्शित होईल. हा फॉर्म ऑनलाइन आरटीआय दाखल करण्यासाठी वापरला जाऊ शकतो.
-
महाराष्ट्रातील मंत्रालय किंवा विभाग ज्यासाठी अर्जदाराला आरटीआय दाखल करायचा आहे त्याची निवड मंत्रालय / विभाग / Apex बॉडी ड्रॉपडाऊनमधून निवड केली जाऊ शकते.
-
अर्जदाराची वैयक्तिक माहिती प्रविष्ट करा.
-
अर्जदाराने मोबाइल नंबर दिल्यास एसएमएस अलर्ट प्राप्त होईल.
-
विनंती तपशील प्रविष्ट करा.
-
जर एखादा नागरिक बीपीएल प्रवर्गाचा असेल तर तो “दारिद्र्यरेषेखालील अर्जदार?” फील्डमधील होय हा पर्याय निवडेल आणि त्याला सपोर्टिंग डॉक्युमेंट फील्डमध्ये बीपीएल कार्ड प्रमाणपत्र अपलोड करावे लागेल. सहाय्यक दस्तऐवज पीडीएफ स्वरूपात आणि 1 एमबी पर्यंत असावे. आरटीआय नियम २०१२ नुसार दारिद्र्य रेषेखालील कोणत्याही नागरिकाने आरटीआय शुल्क भरणे आवश्यक नाही.
-
जर नागरिक बिगर बीपीएल श्रेणीचा असेल तर तो “दारिद्र्यरेषेखालील अर्जदार आहे का?” या क्षेत्रामध्ये “नाही अर्जदार” निवडेल आणि त्याला रू. माहिती अधिकार नियम, २०१२ मध्ये नमूद केल्याप्रमाणे.
-
“आरटीआय विनंती अर्जासाठी मजकूर” १ 150० शब्दांपर्यंत असावा. जर आरटीआय अर्जाचा मजकूर १ words० शब्दांपेक्षा जास्त असेल तर आरटीआय अर्ज सपोर्टिंग डॉक्युमेंट फील्डमध्ये अपलोड केला जाऊ शकतो.
-
फॉर्ममधील सर्व माहिती भरल्यानंतर सबमिट बटणावर क्लिक करा. सबमिट बटणावर क्लिक केल्यास ऑनलाईन विनंती पेमेंट फॉर्म दिसेल. या फॉर्ममध्ये पेमेंट मोड निवडला जाऊ शकतो.
-
अर्जदार विहित फी पुढील पद्धतींद्वारे भरू शकते:
-
एसबीआय आणि संबंधित बँकांद्वारे इंटरनेट बँकिंग;
-
मास्टर / व्हिसाचे क्रेडिट / डेबिट कार्ड वापरणे.
-
"पे" बटणावर क्लिक केल्यानंतर अर्जदारास पेमेंटसाठी एसबीआय पेमेंट गेटवेकडे निर्देशित केले जाईल. पेमेंट प्रक्रिया पूर्ण झाल्यानंतर अर्जदारास पुन्हा आरटीआय ऑनलाईन पोर्टलवर पुनर्निर्देशित केले जाईल.
-
अर्ज सादर केल्यावर, एक अनोखा नोंदणी क्रमांक जारी केला जाईल, जो भविष्यात कोणत्याही संदर्भात अर्जदाराद्वारे पाठविला जाऊ शकतो. अर्ज सादर केल्यावर अर्जदारास ईमेल व एसएमएस अलर्ट (जर मोबाइल क्रमांक दिला असेल तर) मिळेल.
-
या वेब पोर्टलद्वारे दाखल केलेला अर्ज इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने संबंधित मंत्रालय / विभागाच्या "नोडल ऑफिसर" कडे पोहोचला जाईल, जो आरटीआय अर्ज संबंधित सीपीआयओकडे इलेक्ट्रॉनिकरित्या प्रसारित करेल.
प्रथम अपील सबमिट करा
अर्जदारास विहित मुदतीत तीस दिवस किंवा hours 48 तासांच्या कालावधीत माहिती पुरविली जात नाही, किंवा ती असेल तर त्यास पुरविलेल्या माहितीवर समाधानी नसेल तर, तो वरिष्ठ अपीलीकृत अधिका authority्याकडे अपील करण्यास प्राधान्य देऊ शकेल सार्वजनिक माहिती अधिकारी पदावर. असे आवाहन, माहिती पुरवठा करण्याच्या days० दिवसांची मर्यादा कालबाह्य झाल्याच्या तारखेपासून किंवा सार्वजनिक माहिती अधिका-याची माहिती किंवा निर्णय प्राप्त झाल्याच्या तारखेपासून तीस दिवसांच्या आत दाखल करावी. सार्वजनिक प्राधिकरणाचे अपील प्राधिकारी अपील तीस दिवसांच्या कालावधीत किंवा अपवाद प्राप्त झाल्याच्या 45 दिवसांच्या आत अपवाद सोडवतील.
-
माहिती अधिकार ऑनलाइन वेबसाइटला भेट द्या.
-
प्रथम अपील अर्ज सबमिट करण्यासाठी सबमिट फर्स्ट अपील पर्यायावर क्लिक करा.
-
या पर्यायावर क्लिक केल्यावर “ऑनलाईन पोर्टलसाठी वापरल्या जाणार्या मार्गदर्शक सूचना” प्रदर्शित होतील. या स्क्रीनमध्ये आरटीआय ऑनलाइन पोर्टल वापरण्यासाठी विविध मार्गदर्शक तत्त्वे आहेत. नागरिकांना “मी वरील मार्गदर्शक सूचना वाचल्या आहेत व समजून घेत आहेत” या चेकबॉक्सवर क्लिक करावे लागेल आणि नंतर सबमिट बटणावर क्लिक करा.
-
त्यानंतर ऑनलाईन आरटीआय फर्स्ट अपील फॉर्म स्क्रीन प्रदर्शित होईल. अर्जदार विनंती अर्ज क्रमांक, ईमेल आयडी आणि ऑनलाईन आरटीआय फर्स्ट अपील फॉर्ममध्ये सुरक्षा कोड प्रविष्ट करू शकतात.
-
सबमिट बटणावर क्लिक केल्यावर ऑनलाईन आरटीआय प्रथम अपील फॉर्म दिसेल. आपण ज्याच्याकडून माहिती शोधत आहात त्या महाराष्ट्रातील सार्वजनिक प्राधिकरणाविषयी तपशील प्रविष्ट करा.
-
अर्जदाराची वैयक्तिक माहिती प्रविष्ट करा.
-
अपील तपशील प्रविष्ट करा. ग्राउंड फॉर अपील ड्रॉपडाउन फील्डमधून अपील अर्ज भरण्याचे अर्जदार अर्जदाराचे कारण निवडू शकतात.
-
“आरटीआय प्रथम अपील अर्जासाठी मजकूर” 150 शब्दांपर्यंत असावा. जर आरटीआयच्या पहिल्या अपील अर्जाचा मजकूर 150 शब्दांपेक्षा जास्त असेल तर समर्थन दस्तऐवज क्षेत्रात आरटीआय अपील अर्ज अपलोड केला जाऊ शकतो.
-
अर्ज सादर केल्यावर, एक अनोखा नोंदणी क्रमांक जारी केला जाईल, जो भविष्यात कोणत्याही संदर्भात अर्जदाराद्वारे पाठविला जाऊ शकतो.
-
या वेब पोर्टलद्वारे दाखल केलेला अर्ज इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने संबंधित मंत्रालय / विभागाच्या "नोडल ऑफिसर" कडे पोहोचला जाईल, जो संबंधित अपील प्राधिकरणाकडे इलेक्ट्रॉनिक पद्धतीने आरटीआय अर्ज प्रसारित करेल.
दुसर्या अपीलसाठी व्याप्ती
प्रथम अपीलीय प्राधिकारी अपीलवर विहित मुदतीत ऑर्डर देण्यास अपयशी ठरल्यास किंवा अपीलकर्ता पहिल्या अपीलीय प्राधिकरणाच्या आदेशाने समाधानी नसल्यास, तारखेपासून नव्वद दिवसांत ते केंद्रीय माहिती आयोगाकडे दुसरे अपील करण्यास प्राधान्य देऊ शकतात. ज्यावर निर्णय प्रथम अपीलीय प्राधिकरणाने घेतला असावा किंवा प्रत्यक्षात अपीलकर्त्याकडून प्राप्त झाला असावा
स्थिती पहा
माहिती अधिकार अर्ज / प्रथम अपीलची स्थिती पाहण्यासाठी खालील चरणांचे अनुसरण करा.
-
RTI ऑनलाइन वेबसाइट ला भेट द्या.
-
"स्थिती पहा" वर क्लिक करा. या पर्यायावर क्लिक केल्यावर ऑनलाईन आरटीआय स्थिती फॉर्म दिसेल.
-
ऑनलाईन आरटीआय स्थिती फॉर्ममध्ये अर्जदार नोंदणी क्रमांक, ईमेल आयडी आणि सुरक्षा कोड प्रविष्ट करू शकतात.
-
शो बटणावर क्लिक केल्यावर ऑनलाईन आरटीआय स्थिती फॉर्म दिसेल.
-
सीपीआयओकडून अतिरिक्त देयकाची मागणी केली असल्यास खालील स्क्रीन प्रदर्शित केली जाईल. मेक पेमेंट लिंकवर क्लिक करुन अतिरिक्त देय दिले जाऊ शकते. त्यानंतर अर्जदारास पेमेंट गेटवेकडे निर्देशित केले जाईल.
-
जर माहिती अधिकार विनंती अर्ज अन्य सार्वजनिक प्राधिकरणाकडे हस्तांतरित केला असेल तर पुढील स्क्रीन प्रदर्शित केली जाईल. तपशील पाहण्यासाठी दृश्य तपशीलांवर क्लिक करा.
-
जर आरटीआय विनंती अर्ज अर्जदाराकडे परत आला तर खालील स्क्रीन प्रदर्शित केली जाईल.
FAQs
You can find a list of common RTI Online queries and their answer in the link below.
RTI Online queries and its answers
Tesz is a free-to-use platform for citizens to ask government-related queries. Questions are sent to a community of experts, departments and citizens to answer. You can ask the queries here.
Ask Question